"91-lər” Hərəkatının üzvü Ariz Abduləliyevin Yenisabah.az-a müsahibəsi:
II Hissə,
I hissə BURADA
- Bəs 700 min üzvün rəyləri, təklifləri kim və hansı metodla araşdırılır? Məktublara, ərizələr kim baxır?
- Demək olmaz ki, 700 min üzvün əksəriyyətinin təklifinə, rəyinə, məktubuna, şikayətinə baxılır, öyrənilir, müzakirə edilir. Əgər idarəetmə monopoliyaşaşıbsa, partiya maraqları bir neçə adamın əlində öz şəxsi maraqlarına qurban verilibsə, hansı demokratiyadan, üzvlərə qarşı hansı sayğıdan, hansı hüquqlardan söhbət gedə bilər? Şəxsən mən 2007-ci ildən mütəmadi olaraq YAP icra katibinə, onun müavinlərinə, Nəsimi təşkiatlnın sədrinə, Siyasi Şuraya, MNTK-ya eyni məzmunlu ərizə ilə müraciət edirəm. 13 ildir mənə qarşı ədalətsiz, böhtan qərar barədə ərizə yazıram. Baxılmır.
Bununla partiyanın nizamnaməsini də, vətəndaşın siyasi hüququnu da, ölkənin məlum qanununu da kobud şəkildə pozurlar. Amma fərqində deyillər ki, onların belə davranışı qanun pozuntusudur, partiyanın ana xəttinə, vətəndaşa hörmətlislikdir, vəzifə səlahiyyətini aşmaqdır, özbaşınalıqdır, partiya qarşısında bağışlanmaz səhvdir. Bax buna görə də ilk növdə belə məsuliyyətsiz cavabdeh insanları partiyadan kənarlaşdırmaq vacibdir. Özləri deputatlıqdan, insan hüquqlarından, üzvlərin hüquqlarından, şikayələrə baxılması haqqında qanunverilicikdən danışırlar. Amma ərizələrimə 13 ildir baxmırlar. Belə də ədalətsizlik, özbaşınalıq olar?
Bir də ki, açıq desək, üzvlüyə qəbul olunanların da, partiyada işə götürülənlərin də ən azı əlli faizi ideyasız adamlardır. Kimlərinsə qohumudur, tanışıdır, gül balasıdır. Hakim partiya belələri üçün olsa-olsa karyera vasitəsidir ki, tərcümeyi-halında YAP üzvü olduğunu bircə cümlə ilə göstərsin, yaxud deputat siyahısına düşə bilsin, vəssalam. İdeyasız isə möhkəm partiya ola bilməz. Təsəvvür edin ki, partiyanın nə vaxt yarandığını, onun qurultaylarını, Heydər Əliyevin siyasi fəaliyyət xrologiyasnı, onun partiyaya tövsiyələrini bilməyən, nizamnamə və proqramı öyrənməyən, partiya təəssübünü, qeyrətini, əziyyətini çəkməyən adamları, azərbaycançılığın ideya kimi nə demək olduğunu bilməyənləri hakim partiyada ya özək təşkilatlarına, ya da rayon təşkilatlarına rəhbər təyin edirlər, təşkilatlarda belələrini maaşlı işlə təmin edirlər, hətta dövləti vəzifələrə göndərirlər, siyasi şuraya, idarə heyətinə seçirlər. Bunun özü kobud nizamnamə və proqram pozuntusudur, partiyanın siyasi və mənəvi ideallarına xəyanətdir.
Odur ki, yaxşılığa doğru hərtərfli islahatlar həyata keçirilməlidir.
- Amma telekanallara, partiyanın saytına, partiya qəzetlərinə inansaq, bunun tam əksini deyirlər...
- Siz partiyanın saytından danışırsınız? Buyurun o sayta daxil olun və müraciətinizi göndərin. Bir-iki gün gözləsəniz belə, müraciətiniz sayta yüklənməyəcək. Yaxud rayon təşkilatlarının saytına yazılı müraciət göndərin, yenə də heç nə alınmayacaq, alınsa belə, müraciətə baxılmayacaq. Prezindentə onlayn müraciət və ərizə göndərmək olur. Amma Əli Əhmədova, Siyasi Şuraya partiya saytından müraciətlər yüklənmir...
Siz uzağa getməyin. Bakının istənilən rayon təşkilatının binasına daxil olun. Hansı vəziyyəti görəcəksiniz? 700 min üzvü olan partiyanın təşkilatlarında, qərargahlarnda maaşlı işçilərdən savayı bir kimsə gözə dəymir. Və bu, eynilə mərkəzi qərargaha da aiddir. Halbuki təşkilatların da, mərkəzin də qərargahın da bir qaynar, fəal mühit görünməlidir, elə olmalıdır ki, üzvlərin əlindən tərpənmək mümkün olmasın, təşəbbüskar və təkliflər irəsli sürən gənclər və yaşlı nəsil bu qərargahlarda daim görüşməli, partiyanın vəzifələrinə, müxtəlif məsələlərə dair fikir mübadiləsi aparmalı, mənəvi varisliyə əməl olunmalı, yeni-yeni layihələr həyata keçməlidir.
Amma baxın, nə rayon və şəhərlərin qərargahlarına, nə də mərkəzi qərargaha gələn yoxdur, hamısı bomboş qalıb. Prezident bölgələrdə partiya təşkilatları üçün necə gözəl, müasir binalar tikdirir. Təəssüf ki, əvvəl o binaların içində oturanları təzələmək lazımdır. Yalnız və yalnız iclasa və ya TV-lərin kamerası qarşısnda müzakirəyə yığışırlar. Bunun bir kökü də idarə edənlərin yerlərdə partiyanı nüfuzdan salmaları, hörmətsiz, mənfi imicli insanların təşkilatlara sədr qoyulmasıdır. Baxırsan ki, nə nizamnamədən, nə proqramdan, nə partiya şərəfindən və ideyasından xəbəri var, hələ üstəlik partiyadan lətifələr də danışır, amma onu özəyə və yaxud rayon təşkilatına sədr qoyurlar. Belə vəziyyətdə hansı partiyadaxili ədalətdən, partiya yolunda fəaliyyətdən, etimad və inamdan söhbət gedə bilər? Prezindentimizin uğurları nə vaxta qədər partiyanın adına yazılmalıdır?
Hələ indiyə qədər partiya özünün gənclər siyasətini, öz ideya prinsiplərini, Ulu Öndərimizi, Möhtərəm Cənab Prezident İlham Əliyevin "Biz birlikdə güclüyük" ideoloji paltformasını təbliğ edən bir dənə olsun reklam, fləşmob roliki çəkməyibdir. Halbuki hər il 9 milyon manata qədər üzvlük haqqı yığılır. İdeoloji işin təşkili, bu istiqamətdə yenilənmə də ürəkaçan vəziyyətdə deyil. Partiyada təbliğat-təşviat işi lazımı səvviyyədə fəallaşmalı, gənclər arasında böyük ideoloji iş aparılmalıdır. Buna gənclər potensialı da, partiyanın ideoloji sektoru da imkan verir.
- Faktlar var?
- Nə qədər istəsəniz. Ağstafa rayon İH başısı və onun birinci müavini. Kim idilər? Birinci adam Kapitalbankın Göranboy filialının sədri idi. Bu vəzifədə ola-ola hansı "metodla"sa partiya mərkəzi aparatı tərəfindən rayon təşkilatına sədr qoyuldu. Halbuki bank müdiri kimi sağlam rəyə malik deyildi. Belə şəraitdə həmin rayonda partiyaya inanan olarmı? Sonra o, təşkilat sədri kimi rayon İH başçısı vəzifəsinə namizəd verildi. Nə az,nə çox, düz 10 il rayonu taladı. PA-ya hər gün yazılan yüzlərlə şikayət məktubuna əhəmiyyət verilmədi. Üstəlik özünə "Şöhrət" ordeni də aldı. Üstəlik onun başqa rayona təyinatını verdilər. İnsanlara bu qədər zülm etməsi azmış kimi, on ildən sonra ona növbəti rayon da "peşkəş" olundu. Bir yoxlayan yoxdur ki, bu şəxs YAP yaranan zaman nə işlə məşğul idi, YAP-da fəaliyyəti olubmu - heç kimi maraqlandırmadı, təki pulun olsun.
Yaxud Ramiz Tatarov rayonda hansısa yollarla fermerə, iş adamına çevrilib? Yenə eyni "metodla" YAP rəhbərliyi tərəfindən rayon təşkilatına sədr gətirilib. O da həmin vəzifədən təkan alıb, İH başsının birinci müavini postuna sahib çıxa bilib. Belə fərdlər yerlərdə hələ də var.
Məsələn, YAP Mingəçevir təşkilatından seçkilər zamanı və ondan sonra partiyaya, şəxsən Əli Əhmədəvun adına şikayətlər, məktublar daxil oldu. Amma partiya yenə biganə qaldı, vecinə almadı. Sual olunur: belələrini təşkilat sədrliyinə kimlər və hansı maraqla gətiriblər, belələrini kimlər və hansı maraqla bölgələrə rəhbər vəzifəyə namizəd kadr kimi irəli sürüblər? Onların havadarları, "krışaları" kim olub. Bu kəslər indi onlarla birlikdə həbsdə olmalı idilər. Çünki ölkə başçısını, partiyamızın sədrini öz saxta kadr namizədləri ilə aldadıblar. Başqa faktlar da var.
Məsələn, Neftçala rayon əhalisinin illərlə İH başçısından yazdıqları şikayət məktubları baxımsız qalıb, o da öz bildiyini edib. Deməli, eşşək südü içmək naminə onu yüksək hakimiyyət dairələrində və YAP-da himayə ediblər? Yaxud onunla birlikdə həbs olunanların hamısı rayonda YAP təşkilatının rəhbərliyi və idarə heyətinin üzvləridir. Beləcə neşə illərdir sadə insanlar iztirabı, zilləti, əzabları, stressləri, təhqirləri, ədalətisizliyi yaşamaq zorunda qoyuldular.
Onların barəsində əvvəllər partiyaya şikayətlər göndərilsə də heç birinə baxılmayıb. YAP fevral ayından indiyə qədər məlum hadisələr haqqında öz bəyanatlarını vermədi, cəmiyyətə öz mövqe mesajlarını ötürmədu. Halbuki öz üzvləri olan kadrların yerlərdə bu qədər mənfi və qanunsuz əməllərə qurşanmasına, partiyanın tələb etidiyi ictimai və siyasi normaları pozmalarına görə hakim partiyanın Syasi Şurası tərəfindən rəsmi bəyanatlar verilməli idi. Prezidentin belələrinə qarşı ədalətli və qəti qərarları, islahat siyasəti xüsusi bəyanatlar ilə dəstəklənməli idi. Cəmiyyət də görməli idi ki, hakim partiya bu qədər ədalətlidir, bu fəaldır, bu qədər konstruktivdir, Prezidentə bu qədər dəstək verir. Ölkənin Prezindenti tərəfindən məmur əməllərinə qarşı ədalətli qərarlar verilir, Prezident kadr islahatları aparır, amma hakim partiyanın bu qərarlara dəstək verən kollegial mövqeyi, rəsmi siyasi bəyanatı ortada hələ də yoxdur.
Prezident Elnur Aslanovu ali icra aparatından kənarlaşdıranda da, adı fetöçularla hallananda da, Eldar Mahmudovun təşkilatlanmış cinayətkar dəstəsini ifşa edəndə də hakim partiya mövqe göstərməli, öz rəsmi bəyənatları ilə Prezidenti dəstəkləməli idi. Əvəzində E.Aslanovu Siyasi Şuranın iclaslarına dəvət edirlər.
- Siyavuş Novruzov tez-tez çıxışlar edir. Buna nə sözünüz?
- Bəli, parlamentdə, mediada mütəmadi çıxışlar edir, mövqeyini bildirir, tənqid edir. Kim nə deyir-desin, belə deputat fəallığı və partiya adından çıxışlar ictimaiyyətə çox lazımdır. İctimaiyyət mütəmadi olaraq tezi-tez görməlidir ki, partiya təmsilçisi mövqe sərgiləyir. Hakim partiyada ildə 3-4 mətbuat konfransı keçirməklə və bir səhifəlik press-reliz yazmaqla iş birmir. Fəal şəkildə çıxışlar, layihələr, bəyanatlar, daim mövqe bildirmək, daim ictimaiyyətlə fəal ünsiyyət, davamlı layihələr, siyasi aktivlik lazımdır. Siyasi təşkilatın fəallığı, nüfuzu, etimadı bundan çox asılıdır. Yoxsa, durğunluq başlayır. Onun çıxışlarına mən də qulaq asıram, oxuyuram və dəstəkləyirəm.
Amma o, neçə il əvvəl mənim barəmdə həqiqətə uyğun olmayan bir söz demişdi. Kökündən səhv məlumat idi, yanlış bir söz idi. Partiyada təşkilat şöbəsi mühüm sturkturdur, partiyanı qurur, ayaqda saxlayır, fəaliyyətini nizamlayır. Buna görə də hakim partiyada belə bir sturktura rəhbərlik edən yüksək məsul şəxs öz informasiyasında dəqiq, ehtiyatlı və doğru olmalı idi. Yəqin ona düz məlumat çatdırılmayıb. İradı budur ki, əgər mən "Səs" qəzetindən öz ərizəmlə çıxmışamsa, deməli mövqeyimdən dönmüşəm. Bu, absurddur, məntiqsiz və əsassız mühakimədir. Mən dəfələrlə demişəm və yenə deyirəm ki, işdən xahişimlə çıxmağım elmi-pedaqoji işimə, vaxt əldə etməyə, tədqiqat işlərimə görə olub, vəssalam. Açığı üzvlərin, ziyalıların ondan gözləntiləri çoxdur. Yerlərdən ona ünvanlanan ərizələrə, məktublara vaxtlı-vaxtında baxmalıdır.
Təsəvvür edin ki, mən 13 ildir bu adamın partiyada qəbuluna düşə bilmirəm, ərizələrimi cavablandırmır. Azərbaycan vətəndaşı Prezidentin, Baş nazirin, spikerin, Birinci vitse-spikerin, dövlət məmurlarının, beynəlxalq təşkilatların, səfirlərin qəbuluna düşə bilir. Amma partiyada Əli Əhmədovun, Siyavuş Novruzovun, Mübariz Qurbanlının qəbuluna düşmək, üstəlik şöbələrin sıravi işçilərinin də qəbuluna düşmək müşkül bir problemdir. Mütləq gərək köməkçilərin - Həsən və Mahir müəllimlərin "bayrağının altından" keçəsən. Cavabları isə həmişə eynidir: yerində yoxdur, parlamentdədir, nazlirlər kabinetindədir, xaricdə səfərdədir, iclasdadır və s. Hətta partiya üzvləri binaya daxil olmaq üçün də onlardan icazə almalıdır. Amma partiyada kimin vəzifəsi, pulu, biznesi varsa, onu gözlətmədən qəbul edirlər.
Əslində, partiyamızın məsul şəxsləri də, Siyasi şura üzvləri də, partiyadan olan deputatlar da, icra katibliyi də qanunlara, vətəndaş hüquqlarına, siyasi ədalətə, üzvlərə qarşı diqqət göstərməkdə, vicdana əməl etməkdə cəmiyyət üçün ideal bir nümunə olmalıdırlar. Təəssüf ki bu yoxdur.
Bir məsələni də xatırlatmaq istəyirəm. Vaxtilə Heydər Əliyevin şəxsiyyətinin aşağılanmasını başlayan radikal müxalif yönümlü 2-3 qəzeti YAP-ın ənənəvi konfranslarına buraxılmırdılar. S.Novruzov, partiya rəhbərliyi bu məsələdə prinsipial ideoloji mövqe göstərirdi. O təhqirləri, dezinfomasiyaları, yolverilməz ifadələri yazan həmin jurnalistlər sonra dövlət işlərinə irəli çəkiliblər, onların bəzilərinə biznes imkanı, mənzil və avtomobil hədiyyə ediblər.
S.Novruzov başda olmaqla, Siyasi Şura üzvləri o zaman hakimiyyəti baltalayan radikal müxalifət qəzetlərinə və saytlarına indi məqalə yazır, intervülər verirlər. Görünür, bu ya demokratiyanın inkişafındandır, ya da partiya ideologiyasına sədaqətin azlığındandır...
- YAP-çılardan biri demişdi ki, İH başçıları partiya təşkilatlarını saymır, onlara diqqət və hörmət göstərmirlər?
- Bəli, belə bir vəziyyyət var. Deyəsən hər rayonda, şəhərdə belə münasibət var. Belə münasibət nazirlik rəhbərləri arasında da, hər sahədə də var. Nahaq unurdurlar ki, Heydər Əliyevin yaratdığı hakim partiyanın üzvüdürlər. Gərək belə məmurlarla, belə rəhbər işçilərlə hərdənbir siyasi-maarifləndirici söhbət arapılsın, necə deyərlər "başına ağıl" qoyulsun ki, onu o vəzifəyə təyin edən ölkə Prezidentinin YAP sədri olduğunu unutmasınlar. Partiyaya ictimaiyyət qarşısında da, fəaliyətində də siyasi-ideoloji dayaq kimi sayğılı, etikalı yanaşmalıdırlar. Sadəcə, milyonlar başlarını "məşğul" etdiyindən, "alıb-verməyə" başları qarşıdığından çox vacib nəsnələri ya unudublar, ya da saymırlar.
- Parlament seçkisində bəzi YAP üzvləri öz namizədliyini müstəqil şəkildə verdilər. Buna necə baxırsınız?
- Hər partiya öz namizədlərini əvvəlcədən tərtib olunmuş siyahı ilə tədqim edir. Namizədlərin klimliyini, siyasi fəallığını, partiya mövqeyini dəfərlə ölçüb-biçir, nəhayət yekdil qərar verir. Hakim partiya da hər parlament seçkisinə bu qaydada gedir. Müvafiq qanunvericilik sənədləri də, nizamnamə tələbləri də, partiyanın qərarına hörmət prinsipləri uca tutulur. Bu baxımdan, kollegial qərardan və təsdiq edilən siyahıdan kənarda müstəqil namizədliyini verən üzvlər, əlbəttə cəzalanmaldır. Əvvəlki seçkilərdə olduğu kimi, son seçkidə də belə üzvlər oldu. Seçkiyə müstəqil qatılmaq hər bir vətəndaşın hüququdur. Lakin partiya mənsubluğu varsa, bu məsələni qanunverilicilikdə nəzərdə tutulan kimi həll etməlidir. Daha istədiyi kimi yox. S.Novruzov onların cəzalanması barədə qısa bir açıqlama verdi. Əslində, bu cür olmaz. Partiyanın qərarını pozanlar haqqında özək, sonra ilk təşkiatın qərarı olmalıdır. Tarixi, protokolu də öz yerində. Yalnız bundan sonra qərar İcra katibliyinə, Siyasi Şuraya təqdim edilirr. Qərara baxılması, onun təsdiqi baş verirr. Üzvlükdən xaric olunanların adı, soyadı, hansı ilk təşkilatın qərarı ilə çıxarılması siyahı şəklində mediya və bütün ilk təşkilatlara göndərilməlidir. Partiya üzvləri birmənalı əmin olmalıdır ki, kimlər və hansı qərarla üzvlükdən kənarlaşdırılıb. Bu, həm də üzvlərin hüquqlarına və partiyadaxili intizama diqqət və hörmət deməkdir, ədalət deməkdir. Yoxsa, iki-üç kəlmə ilə ümumi söz demək, baş aldatmağa oxşayır. Bu şəkildə açıqlamalar inam və etimad yarada bilməz. Elə ötən seçkilərdə də belə olmuşdu...
- Sizcə, Heydər Əliyevin vaxtilə partiyada yaratdığı siyasi və mənəvi prinsiplər bu gün akualdırmı?
- Çox aktualdır və qaçılmazdır. Onlar adi deyil, ali siyasi və mənəvi prinsiplərdir. Bir çox problemlırin kökündə onların unudulması və riayət olunmaması dayanır. Bəli, Heydər Əliyev hələ sovet illərində Azərbaycan cəmiyyətinə aşkarlıq, prinsipial və azad tənqid, konstruktiv təklif mühiti gətirmişdi. Mən o dövrün arxiv sənədlərini araşdırmışam...
Heydər Əliyev partiyanı da aşkarlıq, demokratiya, qaşılıqlı hörmət, bərabərhüquqluluq, nəsillr arasında etimad və körpü, milli və bəşəri ideyaların sintezi, azərbaycançılıq ideyasının birmənalı təsbiti kimi qurmuşdu, partiyanı daim belə modeldə görmək istəyridi. Təəssüf ki işinin həddən artıq çoxluğundan və etimadından sui-istifadələr olundu. Ən acınacaqlısı isə partiyada bəzi qüvvələr hakiyyəti ələ keçirdi və üzvlərə, kadr seçiminə regionçu ayrı-seçkiliklə yanaşılmağa başlanıldı.
Ardı var...
