Prezident İlham Əliyevin 2026-cı ili Azərbaycan Respublikasında "Şəhərsalma və Memarlıq İli” elan etməsi ölkənin uzunmüddətli inkişaf strategiyasının mühüm tərkib hissəsi olmaqla yanaşı, şəhər mühitinin keyfiyyətinin yüksəldilməsi, milli memarlıq irsinin qorunması və müasir urbanistik yanaşmaların tətbiqi baxımından xüsusi əhəmiyyət daşıyır. Bu qərar son illər Azərbaycanda həyata keçirilən genişmiqyaslı bərpa, yenidənqurma və quruculuq proseslərinin məntiqi davamıdır.
Dayanıqlı inkişaf və müasir urbanizasiya
"Şəhərsalma və Memarlıq İli”nin elan edilməsi şəhərlərin dayanıqlı inkişaf prinsipləri əsasında planlaşdırılmasına yeni impuls verəcək. Müasir dövrdə şəhərsalma yalnız binaların tikintisi deyil, eyni zamanda nəqliyyat infrastrukturu, yaşıl zonalar, sosial obyektlər, ekoloji tarazlıq və rəqəmsal həllərin vəhdətini özündə ehtiva edir. Bu təşəbbüs şəhərlərin insan mərkəzli, təhlükəsiz və komfortlu mühitə çevrilməsini hədəfləyir.
Azad olunmuş ərazilərin bərpasında yeni mərhələ
Qərarın xüsusi əhəmiyyət kəsb etdiyi sahələrdən biri işğaldan azad olunmuş ərazilərdə aparılan genişmiqyaslı bərpa və yenidənqurma işləridir. Qarabağ və Şərqi Zəngəzurda "ağıllı şəhər” və "ağıllı kənd” konsepsiyalarının tətbiqi, müasir memarlıqla milli üslubun sintezi bu ilin əsas prioritetlərindən biri ola bilər. 2026-cı ilin bu sahəyə həsr olunması bərpa prosesinin daha sistemli, estetik və funksional şəkildə aparılmasına şərait yaradacaq.
Milli memarlıq irsinin qorunması
Azərbaycan zəngin memarlıq irsinə malik ölkədir. Tarixi abidələrin, qədim şəhər mərkəzlərinin və milli memarlıq elementlərinin qorunması "Şəhərsalma və Memarlıq İli” çərçivəsində daha da aktuallaşacaq. Bu, həm mədəni irsin gələcək nəsillərə ötürülməsi, həm də turizm potensialının artırılması baxımından mühüm rol oynayır.
Memarlıq sahəsində insan kapitalının inkişafı
Bu qərar memarların, şəhərsalma mütəxəssislərinin, dizaynerlərin və gənc kadrların inkişafına da təkan verəcək. İl çərçivəsində keçiriləcək müsabiqələr, forumlar, sərgilər və beynəlxalq əməkdaşlıq layihələri peşəkar mühitin formalaşmasına və innovativ ideyaların təşviqinə xidmət edəcək.
Sosial rifah və həyat keyfiyyəti
Planlı və elmi əsaslara söykənən şəhərsalma birbaşa vətəndaşların həyat keyfiyyətinə təsir göstərir. Rahat yaşayış məkanları, əlçatan ictimai xidmətlər, ekoloji təmiz mühit sosial rifahın yüksəlməsinə səbəb olur. Bu baxımdan "Şəhərsalma və Memarlıq İli” insan amilini ön plana çıxaran dövlət siyasətinin bariz nümunəsidir.
Prezident İlham Əliyevin 2026-cı ili "Şəhərsalma və Memarlıq İli” elan etməsi Azərbaycanın gələcək inkişaf vizyonunu əks etdirən strateji qərardır. Bu təşəbbüs müasir şəhər mədəniyyətinin formalaşmasına, milli memarlıq irsinin qorunmasına, azad olunmuş ərazilərin bərpasına və ümumilikdə ölkənin sosial-iqtisadi inkişafına mühüm töhfə verəcək.
Səbuhi ABBASOV,
QHT sədri, internet-media ekspert
