Telefonda səsi titrəyir, danışa bilmir. Çarəsiz qalan bu şəxs 61 yaşlı Abbasxanov Nurəddin Abbasxan oğludur. Füzuli rayonundan məcburi köçkündür. Doğma yurdu 1993-cü ildə ermənilər tərəfindən işğal olunduqdan bəri ailəsi ilə birgə müvəqqəti Beyləqanda köhnə klubda məskunlaşıb.
İcmal.Az xəbər verir ki, bu barədə Abbasxanov Nurəddin nəhayət, özünü toparlayıb, dərdini Lent.az-a danışır:
- Köhnə klub idi. 1937-ci illərdə kərpicdən tikilmiş binaydı. İndi də dövlətin balasındadır. İslahata getməyib. 2010-cu ildə bina uçdu. Bəzi ailələrə yeni ev tikib verdilər, bizə isə dedilər, uçan evin yerində ev tikin və yaşayın. Biz də tikib yaşadıq. Bizdən 60 metr aralıda mağaza var. 2013-cü ildən sonra Tofiqə adında bir qadın çıxdı ki, bəs, mağaza mənimdir, almışam. Sizin yaşadığınız torpaq da mağazanın istifadəsindədir, çıxın evdən. 2013-cü ildən bəli ha çalışdıq-vuruşduq, xeyri olmadı, məhkəmə onun xeyrinə qətnamə çıxartdı. Mağaza kimin idi, Tofiqəyə o mağazanı kim satıb, bilinmir. Mağaza dövlətin olub. Elə indi də dövlətin mülkiyyətindədir.
O vaxtdan bəri N. Abbasxanov çox qapını döysə də, şikayətinə baxan olmayıb.
- Kimsə əhəmiyyət vermədi. "Qaçqınkom” da bizə dəstək olmur. 3-5 gün olar, bir məktub verib ki, köhnə idarəyə yerləşdirsinlər bizi. Biz də imtina etmişik. İdarənin binasını təzəlikdə yandırıblar. Üzr istəyirəm, ora heyvanı da salsan, girməz. Elə pis vəziyyətdədir ki... Ora da dövlət müəssisəsidir. 3-5 gündən sonra gələcəklər ki, buradan da çıxın. Bunlar bir yana, Tofiqə deyir ki, onsuz da oranı da alacağam əlinizdən.
Məsələ ilə N. Abbasxanovun həyat yoldaşı Mahirə Abbasxanova sentyabrın 18-də Milli Məclis sədrinin müavini, millət vəkili Bahar Muradovanın qəbulunda olub.
- Bahar Muradova deyib, məhkəmənin qərarına qarışa bilmərəm, sizə idarədən yer veriblər, gedin yaşayın. Mahirə də deyib, ora yanmış, köhnə binadı, təzədən bir də ora qaçqın gedim? Bahar xanım söz verib ki, icra başçımızla danışacaq. Sabahı gün Mahirə Bahar Muradovanın qəbulundan qayıtdı. Səhər o işə getdi, mən də rayona. Qonşu Mahirəyə zəng edib ki, "Mahirə xala, evinizi sökürlər”. Gəldik ki, evimizi uçurublar, daşlar da qalıb ortalıqda. Çadır veriblər ki, ora yığışın. Həyətdə toyuq hinimiz var, deyirəm, oranı suvayım, qışı orda keçirək. 7 gündür küçədə qalıram. Havalar da günü-gündən soyuyur. Arvad-uşaq qonşuda qalır. Tofiqə deyir, necə üzlü insansız e çıxıb getmirsiniz, o çadırı da sökdürəcəyəm.
***
Məsələnin aydınlaşması üçün Qaçqınların və Məcburi Köçkünlərin İşləri üzrə Dövlət Komitəsinə müraciət etdik. Komitənin mətbuat xidmətinin rəhbəri Elçin Qədimov Lent.az-a bildirir ki, Füzuli rayonundan məcburi köçkün olan Abbasxanov Nurəddin Abbasxan oğlu bu məslə ilə bağlı Komitəyə də müraciəti əsasında məsələ hərtərəfli araşdırılıb:
- Füzuli rayonundan məcburi köçkün olan Abbasxanov Nurəddin Abbasxan oğlunun Qaçqınların və Məcburi Köçkünlərin İşləri üzrə Dövlət Komitəsinə müraciəti nəzərə alınaraq, Beyləqan rayon məhkəməsinin qətnaməsinin icrasını müvafiq dayandırılmasına köməklik göstərilməsi barədə Beyləqan Rayon İcra Şöbəsinə də məktub göndərilib. Məktubda yazılıb ki, həmin ailə burada müvəqqəti məskunlaşıb. Ailənin yaşaması üçün başqa yerdə yaşayış sahəsi yoxdur. Ümumiyyətlə, bununla bağlı bildiririk ki, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2004-cü il 1 iyul tarixli 298 nömrəli sərəncamının ikinci bəndinə əsasən, Azərbaycan Respublikasının aidiyyatı dövlət orqanlarına, rəhbərlərinə tapşırılır ki, məcburi köçkünlər öz doğma yurdlarına qayıdana qədər, həmçinin, müvəqqəti yaşaması üçün yeni qəsəbələrə, evlərə köçürülənədək mülkiyyətindən asılı olmayaraq 1992-1998-ci ilədək müvəqqəti məskunlaşdığı ictimai binalardan, mənzillərdən, torpaq sahələrindən, obyektlərdən çıxarılması hallarına yol verməsinlər. Lakin Azərbaycan Nazirlər Kabinetinin 1999-cu il 24 dekabr tarixli 200 nömrəli qərarı ilə təsdiq edilmiş məcburi köçkünlərin başqa yaşayış sahəsinə köçürülməsi qaydasının tələblərinə əsasən, müvəqqəti məskunlaşmış məcburi köçkünlər digər şəxslərin mənzil hüququnu pozduqda onlar həmin yaşayış məntəqəsi ərazisində zəruri tələblərə cavab verən başqa yaşayış sahəsi ilə təmin olunmaqla köçürülə bilərlər.
Komitə rəsmisinin sözlərinə görə, Qaçqınların və Məcburi Köçkünlərin İşləri üzrə Dövlət Komitəsinin və Beyləqan Rayon İcra hakimiyyətinin balansında boş mənzil olmadığı üçün Abbasxanovlar ailəsinin başqa yaşayış sahəsi ilə təmin edilməsi imkan xaricindədir.
- Sentyabr ayında bu məslə ilə bağlı biz həm Beyləqan rayon İcra Hakimiyyətinə, həm də Beyləqan rayon İcra Şöbəsinə müvafiq məktublar göndərmişik. Və bu məktublarda xahiş etmişik ki, Beyləqan Rayon məhkəməsinin qətnaməsinin icrası Prezidentin sözügedən sərəncamının ikinci bəndinə uyğun olaraq, həmin ailə dövlət proqramına uyğun başqa yaşayış sahəsi ilə təmin olunana qədər dayandırılsın. Tərəfimizdən eyni məzmunlu müraciət Ədliyyə Nazirliyinin İcra Baş İdarəsinə də göndərilib. Bundan başqa, Abbasxanov Nurəddin Abbasxan oğlunun müraciətilə əlaqədar olaraq, aidiyyatı üzrə bu məsələyə baxılması Beyləqan rayon İcra Hakimiyyətinə də məktub göndərilib. Hazırda komitənin orda boş mənzili yoxdur. Nazirlər Kabinetinin 200 nömrəli qərarında göstərilir ki, məcburi köçkün müvəqqəti yaşayış yeri ilə təmin olunması onun məskunlaşdığı rayonun icra hakimiyyətinə müraciət etməlidir.
***
Füzuli rayon İcra Hakimiyyətinin əməkdaşı Məhəmməd Qələndərovun sözlərinə görə, icra hakimiyyətindən Abbasxanov Nurəddin Abbasxan oğluna Füzuli rayonunda ev təklif olunub, lakin Abbasxanovlar Füzuliyə qayıtmaq istəmədiklərini bildiriblər.
- Biz onlara Füzuli rayonu ərazisində Zobucuq qəsəbəsində ev təklif etmişik. Deyir, mən ora qayıtmıram, üzüm-gözüm bura öyrəşib. Beyləqan rayonunda 20 mindən çox qaçqın və məcburi köçkün var. Biz onları 1993-cü ildə məskunlaşdırmışıq. Bu gün təzədən kimi məskunlaşdıra bilərik? Məhkəmə qərarında biz ona istiqamət verdik ki, yuxarı instansiyalara müraciət etsin, o da etmədi, vaxt ötdü. Bu gün ona başqa bir idarə binasının bir otağını təklif edirik, müxtəlif bəhanələrlə ora da getmək istəmir. Binanın bir hissəsində yanğın olsa da, təklif etdiyimiz otaq normal vəziyyətdədir.
Onlar deyir, yox, sökülən evin yerində təzədən tikək. Sabah o tikəcək, bir də sökəcəklər. Biz onların bu tələbi ilə razılaşa bilmərik. Yenə deyirəm, Zobucuq qəsəbəsində yaşamağa razılıq versə, onları orda yerləşdirə bilərik.
Məhəmməd Qələndərovun dediklərini N.Abbasxanov təəccüblə qarşıladı: "Belə bir şey olmayıb. Bizə nə Zobucuqda, nə başqa yerdə ev təklif etməyiblər. Ev təklif edirdilərsə, müvəqqəti yaşamağa çadır niyə göndərirdilər?”
***
Bax belə. Payızın bu yağışlı, soyuq günlərində Beyləqanın mərkəzində bir ailə 24 il sonra ikinci dəfə köçkünlük yaşayır. Düz 24 il əvvəl olduğu kimi – evləri dağıdılıb, həyan yox, harayları eşidilmir, özləri də çadıra məhkum...
İcmal.Az
